Á fundi ríkisstjórnarinnar í morgun, var samþykkt tillaga Katrínar Jakobsdóttur, forsætisráðherra og Guðmundar Inga Guðbrandssonar, félags- og vinnumarkaðsráðherra, um gerð landsáætlunar um innleiðingu á samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Landsáætlunin er liður í lögfestingu samningsins sem kveðið er á um í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar og mun ÖBÍ koma að þeirri vinnu.
Lögfesting samningsins er á ábyrgð forsætisráðuneytis, en málefni fatlaðs fólks eru á verksviði félags- og vinnumarkaðsráðuneytis sem mun hafa yfirumsjón með verkefninu. Í frétt á vef stjórnaráðsins kemur fram að verkefnið verði unnið í víðtæku samráði og með þátttöku fatlaðs fólks, ráðuneyta, sveitarfélaga, hagsmunasamtaka, einstaklinga og almennings með skipun verkefnastjórnar sem í sitja fulltrúar Öryrkjabandalags Íslands, forsætisráðuneytis, heilbrigðisráðuneytis, mennta- og barnamálaráðuneytis, fjármálaráðuneytis, innviðaráðuneytis, dómsmálaráðuneytis, félags- og vinnumarkaðsráðuneytis, Sambands íslenskra sveitarfélaga, Geðhjálpar og Þroskahjálpar. Verkefnisstjórnin ber einnig ábyrgð á undirbúningi lagafrumvarps um lögfestingu samningsins, sem verður unnið samhliða gerð landsáætlunar.
Landsáætlun um innleiðingu samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks verður megin verkfæri stjórnvalda í heildstæðri stefnumótun í málaflokki fatlaðs fólks og mun ná til allra þeirra málasviða sem falla undir samninginn. Landsáætlun er ætlað að fela í sér skýra framtíðarsýn, val og skilgreiningu meginmarkmiða sem stefnt skuli að og framsetningu aðgerða til að innleiða samninginn. Byggt verður meðal annars á kortlagningu á fjárhagslegri og faglegri stöðu málaflokksins og skoðun kosta í framþróun þjónustunnar, en undanfarin misseri hefur átt sér stað vinna við fyrsta áfanga endurskoðunar á þjónustu við fatlað fólk, þ.m.t. lögum nr. 38/2018 um þjónustu við fatlað fólk með langvarandi stuðningsþarfir. Skýrsla starfshóps um heildarendurskoðun laganna var kynnt í ríkisstjórn 6. maí síðastliðinn.
Markmiðin sem skilgreind verða í landsáætlun munu byggja á greinum samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks og þeim fylgja síðan áætlun um aðgerðir. Stefnumótunin verður samþætt við heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna og myndar þannig eina heild með markmiðum samningsins. Við setningu markmiðanna verða settir fram mælikvarðar og viðmið þannig að hægt verði að meta hvort markmiðum áætlunarinnar verði náð. Framvindan verður metin á árlegu samráðsþingi.
Gert er ráð fyrir því að stefnumótun og gerð landsáætlunar um innleiðingu samningsins verði skipt upp í tvo áfanga, þ.e. fyrsti áfangi taki til tímabilsins 2022 – 2025 og sá síðari frá 2026 til ársins 2030. Stefnt er að því að leggja fram þingsályktunartillögu um landsáætlunina á Alþingi haustið 2023.
